مبلمان اداری در گذر زمان؛ نگاهی به تاریخچه تکامل دکوراسیون داخلی محیط کار
دکوراسیون داخلی در هیچ حوزه‌ای به اندازه‌ی دکوراسیون داخلی شرکت‌ها و به طور کلی محیط کار دست‌خوش تحول نشده است. فضای داخلی ادارات که روزی از میزهای ردیفی یا اطاقک‌های جعبه‌ای شکل با صندلی‌های ثابت تشکیل می‌شد، حالا دیگر به تاریخ پیوسته است. فناوری بی‌سیم و طراحی‌های داخلی خلاقانه محیطهای کاری را در قرن ۲۱ متحول کرده و باعث شده است، محیط کار به محلی زیبا و سرشار از خلاقیت و در عین حال کارآمد تبدیل شود؛ اما شرکت‌ها در گذشته به شکل کنونی نبودند. در این مطلب نگاهی داریم به سیر تکامل محیط اداری و مبلمان آن، از صندلی‌های سخت تا محیط کار جذابی که امروزه می‌بینیم.
تحقیقات نشان می‌دهند، پیدایش اولین اتاق کار با تعریف امروزی در حدود سال ۱۷۰۰ تا ۱۷۱۰ میلادی اتفاق افتاده است. کسب و کارهای شراکتی با شروع انقلاب صنعتی شکوفا شدند و در نتیجه نیاز برای استقرار سران این کسب و کارها در یک محیط کاری شدت گرفت. خیلی زود ایده‌ی ساخت مکانی مجزا برای انجام امور تجاری شکل گرفت و باعث شد ردیف‌های متراکمی از میز و صندلی در یک اتاق قرار بگیرند.
با انجام کار مذکور هزاران کارمند می‌توانستند پشت میزهای خود بنشینند و امور اداری شرکت‌های بزرگ وقت نظیر Royal Navy یا East India را انجام دهند. در آن زمان اتاق‌های اختصاصی منحصر به مدیران بود و توجه چندانی به آسایش کارمندان در محیط کار کارمندان نمی‌شد و اولویت با خروجی یا بازدهی کار بود.
با گذشت زمان، فناوری‌های جدید ظهور پیدا کردند. دستگاه تایپ در حوالی سال ۱۸۸۰ اختراع شد و پس از آن تلفن از راه رسید. هرچند تجهیزات ذکرشده بازدهی شرکت‌های وقت را افزایش داد، اما منجر به ایجاد تحول در دکوراسیون داخلی آن‌ها نشد و همچنان میز و صندلی‌های متراکم با چیدمان ردیفی بر محیط‌ها کاری حاکم بود؛ اما این روند نمی‌توانست تا ابد ادامه پیدا کند.
مبلمان اداری و شکل و شمایل آن‌ها با آغاز قرن بیستم وارد فاز جدیدی شد. عصری که شاهد ساخت آسمان‌خراش‌ها بود؛ ساختمان‌های بلندی که طراحی شده بودند تا شرکت‌های متعددی را در خود جای دهند. البته مفهوم آسمان خراش در گذشته کمی متفاوت از حال بود. اولین آسمان‌خراش را انگلیسی‌ها در سال ۱۸۶۴ در لیورپول ساختند. ساختمانی که تنها چهار طبقه بود؛ اما آغازی بر ساخت ساختمان‌ها اداری بسیار بلند بود. حسن این ساختمان‌های چندطبقه این بود که با گسترش شهرنشینی، شرکت‌ها از زمینی محدود چند برابر فضای کار می‌ساختند. در نتیجه، چینش ردیفی میزها رفته رفته جای خود را به فضاهای کار اختصاصی داد.
با تغییر شکل محیط کار، مبلمان اداری نیز دست‌خوش تحول شد. یک عضو کلیدی در هر اداره، صندلی اداری است؛ اما افراد کمی از تاریخچه‌ی تولید و رشد این عضو مهم خبر دارند. اولا، چرا صندلی‌های اداری امروزی چرخ دارند؟ پیدایش این ویژگی را به صاحب نظریه‌ی تکامل یعنی چارلز داروین منتسب می‌دانند. داروین در اوج تحقیقات خود در سال‌های ۱۸۰۰ تا ۱۸۱۰، شبانه‌روز کار می‌کرد و گفته می‌شود او برای اولین بار ایده‌ی گذاشتن چرخ زیر صندلی را مطرح کرده است.
داروین از اینکه نمی‌توانست به سرعت سراغ نمونه‌های آزمایش خود برود کلافه بود؛ بنابراین، تصمیم گرفت زیر صندلی خود چرخ بگذارد تا در بدون نیاز به بلند شدن به جای جای اتاق خود حرکت کند. در دهه‌های بعد، سرپرست‌های بخش‌های مختلف شرکت‌ها ملزم به ارائه‌ی گزارش کار و امور اداری مشابه شدند و کسب و کارها کم کم به این باور رسیدند که صندلی‌های چرخان می‌توانند سرعت و سهولت کار آن‌ها را افزایش دهند. بنابراین، صندلی اداری با مفهوم امروزی آن شکل گرفت.
نیمه‌ی دوم قرن بیستم، شاهد تحول سریع در دکوراسیون داخلی شرکت‌ها بود. با تغییر سلیقه و مد در دهه‌های بعد، محیط شرکت‌هایی که افراد در آن‌ها کار می‌کردند نیز دست‌خوش تحول شد.
مبلمان اداری در دهه‌ی ۱۹۶۰
ادارات در دهه‌ی شصت به طراحی‌های ساده مشتمل بر میزهای بزرگ فلزی و ماشین‌های تایپ دستی شهرت دارند. گونه‌ای از طراحی داخلی که هنوز علاقه‌مندان خاص خود را دارد و وسایل آن توسط شرکت‌ها مختلف بازتولید می‌شود. امروزه، برخی شرکت‌های که تم آنتیک دارند از این نوع طراحی خاطره‌انگیز برای جلب مشتری استفاده می‌کنند. در دهه‌ی مورد بحث میزها، کشوهای بزرگی داشتند که مملو از کاغذ بود. سیگار کشیدن در محیط کار کاملا مجاز بود و لامپ‌هایی با شکل و شمایل صنعتی روی میزها روشن بود.
دهه ۱۹۷۰
دهه‌ی ۱۹۷۰ برخلاف دهه‌ی پیشین، سرآغاز رنگ بخشیدن به مبلمان اداری بود. در این دهه میزها اغلب از چوب، به جای فلز ساخته می‌شدند. به‌علاوه، در همین دهه بود که اطاقک‌ها رواج پیدا کردند. کارمندان باید روی میز کار خود فضای کافی برای تلفن‌ها با چهار خط تلفن ایجاد می‌کردند و از کشوها برای نگهداری پوشه‌های حاوی کاغذهای اداری استفاده می‌کردند.
شرکت‌ها در دهه‌ی هفتاد به رسم کافه‌های آن زمان بسیار روشن و نورانی بودند. اطاقک‌های کار در این دوره به وجود آمدند تا فضای کار هر نیرو از دیگری مجزا شود. میزهای کار دهه‌ی هفتاد از چوب ساخته شده بودند و از لحاظ نور، نسبت به دهه‌ی قبل از آن روشنایی بیشتری داشتند. همان‌طور که در تصویر می‌بینید، وجه تشابه میز کار در دو دهه‌ی مذکور وجود کشو در هر دو سمت کاربر بود.
دهه‌ی ۱۹۸۰
با آغاز دهه‌ی هشتاد، ماشین‌های تایپ کنار رفته و جای خود را به اولین نسل‌های کامپیوتر دادند. رایانه‌هایی بزرگ با دیسک‌های فلاپی برای ذخیرهسازی اسناد و نمایشگر‌های بزرگتری که جای زیادی را روی میز کار اشغال می‌کردند. بنابراین، هر چه در دو دهه‌ی اخیر از ابعاد صندلی‌ها کاسته شد، در عوض میزها ابعاد بزرگتری پیدا کردند. به‌علاوه، به لطف امکان ذخیرهسازی پرونده‌ها روی دیسک‌های سخت، اهمیت وجود کشو کمتر شد.
دهه‌ی ۱۹۹۰
محیطهای کار پارتیشن‌بندی شده یا همان اطاقک‌ها به دهه‌ی ۹۰ نیز راه پیدا کردند؛ اما دیواره‌های این اطاقک‌ها کمی کوتاه‌تر شدند و در نتیجه همکارها می‌توانستند یکدیگر را ببینند. در این دوره کارمندان تمایل زیادی به استفاده از صندلی‌هایی داشتند که کمر آن‌ها را در وضعیت مناسبی قرار دهد و مانع از خستگی آن‌ها شود. وقتی شرکت هرمان میلر برای اولین بار صندلی اداری جک دار را عرضه کرد، راحتی کارمندان و وضعیت نشستن آن‌ها هنگام کار بیشتر از همیشه مورد تأکید قرار گرفت.
کامپیوترها و زون‌کن‌ها در این دهه همچنان بخش زیادی از میز کار را اشغال می‌کردند؛ با این تفاوت که پرینترها نیز به این وسایل اضافه شدند. اطاقک‌ها به همان شکل باقی ماندند؛ اما باید فضایی برای پرینتر نیز در نظر گرفته می‌شد. کیس‌های کامپیوتر به زیر میز منتقل شدند و مانیتورهای بزرگ روی آن قرار گرفتند. در این دهه گوشی‌های موبایل نیز برای اولین بار ظهور پیدا کردند.
مبلمان اداری در آغاز قرن ۲۱ میلادی
با آغاز قرن ۲۱ پارتیشن بندی‌های اطاقکی جای خود را به میزهای مدرنی که بر مبنای ارتباط بین همکاران طراحی شده بودند. با پیدایش لپ‌تاپ‌ها و گوشی‌های پیشرفته‌تر فضای زیادی روی میزها ذخیره شد و محیطهای کار از حالت متراکم خارج شدند و افراد می‌توانستند در محیط کاری خود آزادانه به بخش‌های مختلف بروند.
میزهای طبقه‌بندی شده رواج پیدا کردند و برش‌های موج‌دار در طراحی میزها برای اولین بار در دهه‌ی اول قرن ۲۱ مورد استفاده قرار گرفتند. در این دوره کامپیوترها مجهز به فضاهای ذخیرهسازی پیشرفته‌تر شدند و اتصال اینترنت سریع‌تر نیز به آن‌ها اضافه شد. موبایل‌ها کوچک‌تر شدند و در دسترس افراد بیشتری قرار گرفتند. همچنین به لطف پیدایش لپ‌تاپ‌ها، افراد می‌توانستند خارج از شرکت نیز کار کنند.
مبلمان اداری در دهه‌ی اخیر
در دهه‌ی اخیر واقعا هیچ محدودیتی در طراحی دکوراسیون داخلی شرکت‌ها نیست. مبلمان اداری در سال‌های اخیر متأثر از مبلمان خانگی شده است؛ به‌طوری که راحتی و خلاقیت در رأس تمام ویژگی‌های الزامی آن قرار گرفته است. لپ‌تاپ‌های سبک و انعطاف‌پدیری بالا در محیطهای کاری منجر به تحولات گسترده در دکوراسیون داخلی شرکت‌ها شده است. یکی از دغدغه‌های طراحان مبلمان اداری، تعبیه‌ی جا برای سیم‌ها و کابل‌ها بود و این موضوع دست آن‌ها را در طراحی می‌بست. در دهه‌ی اخیر به لطف پیشرفت فناوری‌های بی‌سیم این دغدغه به کلی رنگ باخته است.
کارمندان در طراحی‌های امروزی بیش از هر دوره‌ای احساس راحتی می‌کنند و به همین دلیل می‌توانند ساعت‌های بیشتری کار کنند. از سوی دیگر، داشتن محیط کاری برای بسیاری از افراد یک عامل مهم در انتخاب شغل به حساب می‌آید. در نتیجه، شرکت‌های معتبر برای به خدمت گرفتن نیروهای زبده‌تر باید محیط کاری مناسبی داشته باشند.
آینده‌ی دکوراسیون داخلی شرکت‌ها
پیش‌بینی شکل و شمایل محیطهای اداری و میزان تحول آن‌ها در آینده کار آسانی نیست؛ اما در حال حاضر ارگونومی یا راحتی و خلاقیت شاخصه‌های کلیدی کسب‌وکارهای پیشرو هستند. شرکت‌هایی مانند گوگل و پیکسار به محیطهای کاری منحصر به فرد خود افتخار می‌کنند. محیط‌هایی که دارای فضایی نامتعارف برای برگزاری جلسات است و ارتباط باز و بدون مانع بین بخش‌ها در آن مورد تأکید قرار گرفته است. این موضوع نشان می‌دهد که آینده‌ی دکوراسیون داخلی محیط کار می‌تواند سرشار از ایده‌های نو باشد.
اگر به فکر به روز کردن محیط کار شرکت خود هستید پیشنهاد می‌کنیم حتما از بخش صندلی‌های کارمندی راینو دیدن کنید.
